Δρ. Ιωάννης Ιωαννίδης, καθηγητής Ιατρικής του Στάνφορντ
«Βόμβες» από τον καθηγητή Παθολογίας- Επιδημιολογίας και
Πληθυσμιακής Υγείας του Πανεπιστημίου Stanford και μέλος της
Αμερικανικής Εθνικής Ιατρικής Ακαδημίας, Γιάννη Ιωαννίδη, ο οποίος
μίλησε για την ηθική κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ο καθηγητής μίλησε για την πίεση που δέχονται επιστήμονες κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, η οποία τους οδηγεί στο να ακολουθούν τις εντολές της κάθε κυβέρνησης και του κάθε επιχειρηματία.
Ο Γ.Ιωαννίδης για την «φίμωση» που υπάρχει στην επιστημονική σκέψη τόνισε πως πρέπει «να διασφαλίσουμε πως οι επιστήμονες μπορούν να μιλήσουμε ως ελεύθεροι άνθρωποι, να μιλήσουμε με θάρρος, σύνεση και τη σωστή δόση αβεβαιότητας. Οι επιστήμονες πρέπει να μιλούν χωρίς να φοβούνται να πληρώσουν τον λογαριασμό των πολιτικών ή κάποιων άλλων επιχειρηματικών συμφερόντων. Οι επιστήμονες μπορεί πολλές φορές να σκεφτούν τι θα γίνει για την δικιά τους χρηματοδότηση εάν εμφανιστούν ως επαναστάτες μέσα στο σύστημα, καθώς την επόμενη φορά που θα ζητήσω χρηματοδότηση από κάποιον οργανισμό ίσως με μηδενίσουν και μετά τι θα πρέπει; Θα πρέπει α καταστρέψω την ομάδα μου».
Ενώ αναφέρθηκε πως το «κομφούζιο» που δημιουργήθηκε δεν οφείλεται «τόσο στους επιστήμονες, όσο σε άλλους παίκτες που βρέθηκαν μέσα στο παιχνίδι. Πολιτικοί, κόμματα, επιχειρηματίες, ή και απλοί άνθρωποι με αγωνίες και φόβους, αλλά και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Στη συνέχεια ο καθηγητής, μιλώντας στην εκπομπή «Αντιθέσεις», εξήγησε το γιατί αρκετοί επιστήμονες δείχνουν διστακτικοί στο να μιλήσουν για τα όσα βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο με τον κορωνοϊό, λέγοντας πως «σκέφτονται πως μετά μπορεί να μην μπορούν να μην κάνουν μετά επιστήμη».
Ενώ εξηγεί πως αυτό δεν ισχύει μόνο για νέους επιστήμονες, αλλά ακόμα και για τους πιο καταξιωμένους τονίζοντας πως «αμέτρητες επιστήμονες που είχαν φτάσει στην κορυφή της ιεραρχίας έστελναν μηνύματα πως δεν μπορώ να κάνω τίποτα, δεν μπορώ να μιλήσω, φοβάμαι να μιλήσω, εάν βγω να μιλήσω θα με καταστρέψουν, θα με τελειώσουν, θα με ποδοπατήσουν».
Ο καθηγητής συνέχισε λέγοντας «Και σκεφτόμουν “μα είναι δυνατόν αυτός να φοβάται να μιλήσει;” Και όμως είχαν δίκαιο, θα μπορούσαν να πολτοποιηθούν μέσα σε μία ημέρα. Άρα λοιπόν για ανθρώπους που συμβιβαστήκανε λυπάμαι αλλά δεν τους κατηγορώ, γιατί ήταν πολύ δύσκολο να μην συμβιβαστείς».
Στη συνέχεια περιέγραψε τη δυστοπία που ζούμε, καθώς είπε πως «έχουμε μπει σε πολύ σκληρά μονοπάτια, δυστυχώς». Ενώ συνέχισε λέγοντας «και σκληρά μονοπάτια για επιστήμονες που συνεχίζουν να εργάζονται στον κεντρικό πυρήνα της επιστήμης, δεν μιλάω για περίεργους ανθρώπους που μιλάνε για περίεργες ιδέες που δεν θα μπορούσα να δημοσιεύσουν σε επιστημονικά περιοδικά».
Σε ερώτηση για το αν η ηθική στην επιστήμη ορίζεται από αυτούς που αποφασίζουν για το αν θα σε πολτοποιήσουν ή όχι ο καθηγητής Ιωαννίδης απάντηση «δυστυχώς». Τονίζοντας πως «σκεφτείτε ότι είναι σαν να βρίσκεται κάποιος σε μία κατάσταση εκβιασμού και κάποιοι μπορεί να είναι κάποιοι ίσως πιο γενναίοι από τους άλλους, αλλά μπορεί η γενναιότητα να εξηγηθεί και ως αφροσύνη, ή ως επιπολαιότητα, ή ότι είναι αλαφροΐσκιωτος. Ο Ιωαννίδης είναι αλαφροΐσκιωτος, είναι χαμένος στο διάστημα, ίσως γι’ αυτό δεν τον τον ενδιαφέρει εάν θα πολτοποιηθεί».
Ο καθηγητής Ιωαννίδης είπε επίσης πως «ένας επιστήμονας που θέλει να σώσει ζωές πρέπει να καταλαβαίνει τι σημαίνει ανθρώπινη ζωή».
Παράλληλα αναφέρθηκε και στην επίθεση που δέχονται οι επιστήμονες, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «ένας επιστήμονας μπροστά σε έναν υπεύθυνο πολιτικού γραφείου που θα συντονίσει 2-3 εφημερίδες και θα ρίξει λίγη λάσπη, είναι ανίσχυρος.
Ο επιστήμονας θα βγει θα πει 2-3 πράγματα και αυτομάτως ο τελευταίος υπαλληλίσκος του πρωθυπουργικού γραφείο θα τον κονιορτοποιήσει στην κυριολεξία. Γιατί; Γιατί η κοινωνία δεν αντιδρά σε αυτό. Παρακολουθεί τρώγοντας γαριδάκια και ποπ κορν. Πιθανότατα ο ίδιος υπαλληλίσκος έχει κάνει την κοινωνία να αδρανοποιηθεί, απλώς να τρώει ποπ κορν και γαριδάκια».
«Είναι συνολική η λύση, νομίζω αυτό είναι ηθική υπόθεση του καθενός μας», επισήμανε ο καθηγητής Ιωανννίδης. Ενώ υποστήριξε πως «υπόθεση του αν στεκόμαστε ειλικρινείς απέναντι στον συνάνθρωπο μας. Να πω πως εγώ θα βγω και θα πω την αλήθεια γιατί δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό. Αν δεν μπορώ να το κάνω αυτό τότε μάλλον πρέπει να πάω σπίτι μου και να ξεκινήσω και εγώ να βλέπω ριάλιτι με γαριδάκια».
Για τα σόσιαλ και τα ΜΜΕ είπε: «Έχουμε έναν Φρανκενστάιν που κατασκευάσαμε και αυτή τη στιγμή είναι ανεξέλεγκτος. Δεν θέλω να τον ελέγξω, σε καμία περίπτωση δεν αντισταθμίζω την λογοκρισία με λογοκρισία, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε έναν Φρανκενστάιν. Τα ΜΜΕ και τα σόσιαλ έχουνε μετατραπεί σε Φρανκενστάιν. Υπάρχουν πάρα πολλοί που μπορούν να τα χειραγωγήσουν. Υπάρχουν πάρα πολλοί που μπορούν να τα οδηγήσουν σε επιλογές που είναι ακατανόητες και παράλογες και τη στιγμή που συμβαίνουν είναι παντοδύναμες. Δεν έχω κάποιο καλό αντίδοτο, άλλο από ψυχραιμία και ειλικρίνεια».
Τέλος, έκλεισε λέγοντας πως «έχουμε όλες αυτές τις σφραγίδες της δυστοπίας, η οποία είναι πλέον πανίσχυρη και είναι πολύ δύσκολο να της αντισταθείς, είναι πραγματικά πολύ λίγα τα όπλα, προσωπικά πιστεύω πως έχω ξοδέψει τις σφαίρες μου απέναντι αυτής της δυστοπίας, πραγματικά δεν ξέρω αν έχω πετύχει τίποτα».
«Αλλά ταυτόχρονα υπάρχει αυτό το απρόβλεπτο, αυτό το χαοτικό στοιχείο, ότι η ανθρώπινη ψυχή, η ανθρώπινη σκέψη ή πίστη θα βρει αυτή τη λύση και θα βγει απ’ αυτό τον λαβύρινθο. Αν δεν κρατήσουμε κάποια τέτοια πίστη ή ελπίδα δεν ξέρω τι πρέπει να κάνουμε», είπε κλείνοντας με έναν πιο αισιόδοξο τρόπο την συνέντευξη του.
Πηγή: aristeia.site, Τράπεζα Ιδεών