Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013

Ἀναχωρησάντων τῶν Μάγων...


π. Κωνσταντῖνος Στρατηγόπουλος
 
Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων... Ἡ σιωπηλὴ πραγματικὴ ἐν παρρησία ζωὴ ποῦ μπορεῖ νὰ ἀπογυμνώσει ὁποιοδήποτε σύστημα ἄθεο ποῦ μιλάει ἢ δὲν μιλάει γιὰ Θεὸ ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ Τὸν προσκυνήσει. Καὶ προσκυνῶ σημαίνει νὰ ὑπακούσει σὲ Αὐτόν, νὰ ταχθεῖ σὲ Αὐτὸν καὶ νὰ κάνει αὐτὸ ποῦ θέλει Αὐτός!

ΑΝΑΧΩΡΗΣΑΝΤΩΝ ΤΩΝ ΜΑΓΩΝ...

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ πρωτοπρεσβύτερου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, ἐπάνω στὸ χωρίο τοῦ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγελίου, κεφάλαιο 2ο, στίχοι 13 ἕως 23, στὰ πλαίσια τῆς ἑρμηνείας τοῦ κηρύγματος τῆς Κυριακῆς, ποῦ ἔγινε τὴν Κυριακὴ στὶς 26-12-2010.

Θαρρεῖς καὶ τὸ κείμενο, ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο ποῦ ἀκούσαμε, θέλει νὰ μᾶς θυμίσει πῶς ἡ γιορτὴ τελείωσε · ἀναχωρησάντων τῶν μάγων.

Καὶ γιατί συνδυάζει αὐτὴ τὴ φαινομένη περαίωση τῆς ἑορτῆς μὲ τοὺς μάγους; Ποιὸς σκέφτηκε τί εἶναι αὐτὲς οἱ προσωπικότητες καὶ τί ρόλο οὐσιαστικὸ παίζουν μὲς τὴ γιορτή; Ποιὸς ἔκανε μιὰ ὑπόθεση ἐργασίας λέγοντας ἂν δὲν ὑπῆρχαν οἱ μάγοι στὴ γιορτή, εἶναι ὑπόθεση ἐργασίας, τί θὰ ἄλλαζε; Ἡ ἑρμηνευτική της Ἐκκλησίας μᾶς τὸ προσεγγίζει μέσα ἀπὸ τοὺς Πατέρες.

Τί κάνουν οἱ μάγοι; Οἱ μάγοι πρῶτα - πρῶτα κάνουν μιὰ ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος · τί σημαίνει αὐτό; Ἂν δὲν ὑπῆρχαν οἱ μάγοι θὰ ἦταν ὅλα ἥσυχα καὶ καλά, θὰ γεννιόταν ὁ Χριστός, δὲν θὰ μάθαινε τίποτε ὁ Ἡρώδης, δὲν θὰ γινόταν διωγμός, δὲν θὰ πέθαιναν τὰ νήπια, τὰ 14000 κι ὁ Χριστὸς θὰ γεννιόταν μέσα σὲ μιὰ ἡσυχία.

Κι ἔρχονται αὐτοὶ οἱ μάγοι, σταλμένοι ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι, καὶ τὸ πρῶτο ποῦ κάνουν, δύο πράγματα κάνουν, τὸ πρῶτο ποῦ κάνουν εἶναι ν? ἀπογυμνώσουν τὸ σύστημα · πῶς τὸ ἀπογυμνώνουν; Τὸ σύστημα, τὸ πολιτικὸ μὲν ἀλλὰ καὶ τὸ τότε ἐνυπάρχον θρησκευτικὸ σύστημα, τὸ ἀπογυμνώνουν μὲ μιὰ ἁπλὴ ἀληθινὴ λιτότητα · τολμοῦν νὰ ποῦν ποῦ εἶναι ὁ βασιλιὰς ποῦ γεννήθηκε. Γιὰ νὰ τὸ πεῖς αὐτό σε ἕνα βασιλιὰ εἶναι πάρα πολὺ τολμηρὸ κι ὅμως εἶναι ἀλήθεια, ἄρα γιὰ νὰ ἀπογυμνώσει τὸ σύστημα κάποιος πρέπει πρῶτα νὰ ἔχει μιὰ συγκλονιστική, λιτὴ ἀλλὰ ὄχι ἐγωιστικὴ ἀλήθεια πάνω του.

Καὶ πᾶνε καὶ ρωτοῦν αὐτὸ τὸ ἐρώτημα στὸν Ἡρώδη. Ὁ Ἡρώδης συγκλονίστηκε καὶ ὑποχρεωτικά, ὅπως ξέρετε, τοὺς βάζει νὰ πᾶνε ἐκεῖ νὰ προσκυνήσουν, ἀλλὰ πέρα ἀπὸ αὐτὸ ποῦ εἶναι ἡ ἄγνοιά του, ποῦ σημαίνει ἕνας βασιλιὰς τῶν Ἰουδαίων, ποῦ ἦταν μάλιστα στὸ χῶρο τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ περιουσίου λαοῦ, δὲν μπορεῖ νὰ ἀγνοεῖ τὰ ἐπερχόμενά του Ἰσραήλ. Τὰ ἀγνοεῖ τελείως καὶ ρωτάει τοὺς γραμματοεισαγωγεῖς του, τὴ λεγομένη, τότε, θρησκευτικὴ ἡγεσία, ἡ ὁποία τὸ γνωρίζει ὅτι ἐν Βηθλεὲμ γεννιέται, ἀλλὰ ποῦ τὸ γνωρίζει δὲν λέει τίποτα · ὅταν γίνεται μετὰ ἡ δολοφονία τῶν νηπίων φαίνεται ποῦ δὲν ἀντιδρᾶ καθόλου.

Τὸ σύστημα εἶναι ἀπογυμνωμένο μέσα ἀπὸ τὴν παρουσία τῶν μάγων. Προσέξτε τὰ δύο τα στοιχεῖα ποῦ σᾶς εἶπα · γνωρίζουν ἢ δὲν γνωρίζουν τὸν Χριστό, Τὸν ψάχνουν νὰ Τὸν βροῦν ἀλλὰ ὑποκριτικὰ Τὸν γνωρίζουν, εἶναι ἀπογυμνωμένοι ἀπὸ Χριστὸ καὶ ταυτόχρονα καὶ ἡ ἡγεσία αὐτὴ εἶναι ἀπογυμνωμένη ἀπὸ Χριστὸ καὶ δὲν παρεμβαίνει στὰ δρώμενα ἀπὸ τὴν πολιτικὴ ἐξουσία. Εἶναι πολὺ συγκλονιστικὰ μηνύματα, τὰ ὁποῖα βγαίνουν ἀπὸ τὴν παρουσία τῶν μάγων. Πρῶτο λοιπὸν εἶναι ἡ ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος.

Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ νὰ δοῦμε τοὺς μάγους μέσα ἀπὸ μιὰ ἄλλη προοπτική, ποῦ προσθέτει στὴν ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος · πῶς τὸ κάνουν, γιατί τὸ κάνουν, τί προσωπικότητες εἶναι; Ὑπάρχει ἕνα τροπάριο, ποῦ αὐτὲς τὶς μέρες τὸ ἀκούσαμε δυὸ-τρεῖς φορὲς καὶ δὲν ξέρω πόσοι στάθηκαν θεολογικὰ νὰ ἀναλύσουν πάνω σε αὐτὸ τὸ τροπάριο τοὺς μάγους, γιατί εἶναι ἀποτέλεσμα καὶ ἀπαύγασμα κι αὐτὸ τῆς πατερικῆς Θεολογίας γιὰ τοὺς μάγους.

Λέει τὸ τροπάριο, μὲ λίγες λέξεις τὸ λέω, «μάγοι Περσῶν βασιλεῖς ἐπιγνῶντες σαφῶς». Μάγοι Περσῶν βασιλεῖς, μιὰ ξένη χώρα, ἐκφράζει τὸ ξένο, κι εἶναι βασιλεῖς · τί βασιλεῖς εἶναι; Ποιὸς ξέρει τὸ βιογραφικό [τους] σημείωμα; Γιατί τοὺς λέει τὸ τροπάριο βασιλεῖς; Εἶναι βασιλιάδες ἢ ὑποκρίνεται τὸ τροπάριο;

Τὸ ἀπαντοῦν οἱ Πατέρες, οἱ μελωδοί, οἱ ὁποῖοι συνθέτουν βάσει τῆς πατερικῆς Θεολογίας. Ἔχουν ἡγεμονικὸ λένε, γνωρίζουν, ξέρουν τί κάνουν · γιὰ νὰ ἔχεις ἡγεμονικὸ πρέπει νὰ ἔχεις καθαρὸ μυαλὸ καὶ μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπὸ τὴν προσωπική τους ἄσκηση ποῦ ἔκαναν, στὸν τόπο ποῦ ἦταν ποῦ δὲν γνώριζαν Χριστό, ἀλλὰ ἐπειδὴ εἶχαν μέσα τους σπερματικὸ λόγο καὶ εὐλάβεια βαθύτατη ἀποκτοῦν αὐτὴ τὴ δυνατότητα νὰ γίνονται βασιλεῖς, νὰ ἀποκτοῦν ἡγεμονικὸ λόγο καὶ λένε οἱ Πατέρες πόσο μᾶλλον ἐμεῖς ποῦ ζοῦμε στὴν Ἐκκλησία, γνωρίζουμε τὰ δρώμενα, πρέπει νὰ ἔχουμε ἡγεμονικὸ λόγο καὶ νὰ εἴμαστε βασιλεῖς.

Νὰ λοιπόν, αὐτοὶ οἱ ξένοι, οἱ παράξενοι ποῦ δὲν ξέρουν τίποτα γιὰ Χριστὸ ἀλλὰ ἔχουν ἕναν σπερματικὸ λόγο, μέσα ἀπὸ τοὺς τόπους ποῦ εἶναι, στέλνουν μήνυμα καὶ συγκλονίζουν καὶ ἀπογυμνώνουν τὸν καθεστηκότα, τὸν καθιερωμένο, τὸ συστηματικὸ Ἰσραὴλ ποῦ ξέρει τὸν Θεό του καὶ τὸν ἀπογυμνώνει, τὸν τινάζει [τὸν Ἰσραὴλ] στὸν ἀέρα.

Τὰ μηνύματα εἶναι συγκλονιστικά, προσέξτε καὶ δὲν εἶναι ἄσχετα μὲ τὴ μόνιμη ρήση τῶν προφητῶν ὅτι «τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λάβοι ἕτερος». Αὐτὸ ἰσχύει γιὰ ὅλους μας. Πρῶτο λοιπὸν εἶναι βασιλεῖς καὶ ἐπιγνῶντες σαφῶς. Προσέξτε «ἐπιγνῶντες» εἶναι μιὰ ἐπίγνωση, εἶναι μιὰ γνώση ἀλλὰ «ἐπί», ἔχουν ἕναν φωτισμό, ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πάει ὅπου θέλει, καὶ ἐπιγνῶντες σαφῶς, εἶναι σαφέστατο αὐτὸ τὸ μήνυμα ποῦ παίρνουν ὅτι ὑπάρχει οὐράνιος Βασιλεύς, καὶ πᾶνε νὰ τὸν προσκυνήσουν. Ὄχι μόνο, λοιπόν, ἀπογυμνώνουν τὸ σύστημα εἶναι καὶ εὐλαβεῖς προσκυνητές.

Εὐλαβεῖς προσκυνητές, δὲν φωνάζουν, δὲν φωνασκοῦν, εἶναι ἀληθινοί, δὲν προβάλλονται, δὲν ἔχουν καμία ἀπαίτηση κανεὶς νὰ τοὺς καταλάβει ἀλλὰ εἶναι εὐλαβεῖς προσκυνητές, ὅπως μετά, μέσα σὲ αὐτὸ τὸ χῶρο τῆς Γεννήσεως, εὐλαβεῖς προσκυνητὲς γίνονται καὶ οἱ ποιμένες, ἄγνωστες προσωπικότητες καὶ ὅπως εὐλαβὴς προσκυνητής, σιωπηλὸς προσκυνητής, εἶναι καὶ ὁ Ἰωσὴφ ὁ Μνήστωρ. Εἶναι ὁ χῶρος τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν ποῦ πιὰ μὲ τὸν τρόπο τοὺς ὁ καθένας συγκλονίζει καὶ ἀπογυμνώνει τὸ σύστημα · τὸ ὁποιοδήποτε σύστημα ποῦ ξέρει, δὲν ξέρει τὸν Χριστό, ποῦ φωνάζει γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ κόπτεται γιὰ τὸν Χριστὸ ἀλλὰ ἂν δὲν ἔχει αὐτὴ τὴ δυνατότητα τῆς λιτότητας, τῆς ἀλήθειας, τοῦ νὰ μπορεῖ νὰ προσκυνήσει πραγματικὰ τὸν Χριστό, τότε δὲν κάνει τίποτε · καὶ μέσα σὲ αὐτὴ τὴν ἰσορροπία, ὅλα ἐκεῖνα τὰ κείμενα περὶ τῆς φυγῆς τοῦ Ἰησοῦ, περὶ τῆς ἐπανόδου ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο μέσα σὲ μιὰ σιωπηλὴ πορεία καὶ πάλι τοῦ ἴδιου του ἤθους. Ἡ σιωπὴ ἡ ὁποία, ὅμως, εἶναι μιὰ βαθιὰ κίνηση ἀλλαγῆς καὶ ξεγυμνώματος τοῦ συστήματος ποῦ κάποτε φτάνει σὲ ἕνα ἀποκορύφωμα.

Δὲν ξέρω πόσα χρόνια προετοιμάστηκαν οἱ μάγοι γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ἐπιγνώσουν αὐτὸν τὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ νὰ τὸν προσκυνήσουν · σίγουρα πολλά, σίγουρα εἶχαν πολλὴ νήψη, κάθαρση πάνω τους καὶ τοὺς ἀκούμπησε ὁ Θεός. Πόσα χρόνια χρειάστηκε ὁ Ἰωσὴφ γιὰ νὰ καταλάβει αὐτὸ ποῦ ἔγινε; Μὲ ἀλλεπάλληλα ὁράματα τὸν καθοδηγεῖ ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος [Ἰωσὴφ] ἀρνεῖτο οὐσιαστικὰ αὐτὸ ποῦ γινόταν. Πόσα χρόνια χρειάστηκε ὁ Χριστὸς σιωπηλὰ νὰ μείνει σ? ἐκείνη τὴν πόλη, στὴ Ναζαρέτ, γιὰ νὰ δείξει τὸ ἔργο Του; Τριάντα χρόνια · κι ὅλα αὐτὰ ἕνα μήνυμα στέλνουν: ἡ σιωπή, ἡ ἀληθινὴ σιωπή, ποῦ ἀπογυμνώνει καὶ τὸ σύστημα καὶ καταλήγει σὲ μιὰ ἱστορία, νὰ γίνουμε εὐλαβεῖς προσκυνητές.

Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων. Οἱ μάγοι πάντοτε φεύγουν, δηλαδὴ οἱ σιωπηλοὶ ἄνθρωποι ποῦ φαίνεται πῶς δὲν ὑπάρχουν ἀλλὰ δὲν φεύγουν [καὶ] ταυτόχρονά το ἔργο τὸ ἐπιτελοῦν, ποῦ εἶναι ἔργο ἀπαραίτητο γιὰ τὴν καθημερινότητα τῆς ζωῆς μας.

Ἡ σιωπηλή, πραγματική, ἐν παρρησία ζωὴ ποῦ μπορεῖ νὰ ἀπογυμνώσει ὁποιοδήποτε σύστημα ἄθεο, ποῦ μιλάει γιὰ Θεὸ ἢ δὲν μιλάει γιὰ Θεὸ ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ Τὸν προσκυνήσει καὶ νὰ Τὸν προσκυνήσει σημαίνει νὰ ὑπακούει σὲ Αὐτόν, νὰ ταχθεῖ σὲ Αὐτὸν καὶ νὰ κάνει αὐτὸ ποῦ θέλει Αὐτός. Αὐτὸ σημαίνει προσκυνῶ, αὐτὸ σημαίνει καὶ γιὰ μᾶς.

Δὲν πιστεύω μέσα ἀπὸ τὶς καρδιὲς μᾶς σήμερα, μιὰ μέρα μετὰ τὰ Χριστούγεννα νὰ ἀναχώρησαν οἱ μάγοι; Δὲν πιστεύω νὰ ζοῦμε τὴν ἴδια τραγωδία, νὰ μὴν μποροῦμε νὰ προσκυνήσουμε τὸν Χριστὸ ὄχι ὡς ἄνομοι προσκυνητές, ἐξωτερικοί, ἀλλὰ ὡς βαθεῖς προσκυνητὲς καὶ βασιλεῖς ἐπιγνῶντες σαφῶς αὐτοὺς ποῦ εἶναι, καὶ νὰ μποροῦμε στὴν πράξη, τὴν καθημερινή της ζωῆς μας, νὰ Τὸν προσκυνήσουμε τελοῦντες τὰ ἐξ Αὐτοῦ ἀπαιτούμενα σὲ μιὰ καθημερινὴ πράξη ζωῆς.

Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων. Τί κρίμα θὰ ἔλεγε ἕνα παιδάκι ποῦ θὰ ἄκουγε τὸ παραμύθι · εὐτυχῶς λέω ἐγὼ ποῦ δὲν τὸ θεωρῶ παραμύθι, εὐτυχῶς οἱ μάγοι πάντοτε φαίνονται ποῦ ἀναχωροῦν ἀλλὰ ὑπάρχουν.

Μποροῦμε κάτι τέτοιο νὰ γίνουμε; Νὰ γίνουμε κι αὐτοὶ ποῦ σπάζουν καὶ ἀπογυμνώνουν τὸ σύστημα καὶ ταυτόχρονα [νὰ] εἴμαστε καθημερινοὶ εὐλαβεῖς προσκυνητές;