Μιχαὴλ
Μιχαηλίδη Θεολόγου
Δέν εἶναι λίγες οἱ τραγικές στιγμές στή ζωή τῶν ἀνθρώπων.
Τό τραγικό στοιχεῖο εἶναι γιά πάντα, τόσο ἀνεπιθύμητο, ὅσο καί τό σκοτάδι. Ἀλλ᾽ ἀπ᾽ ὅλες τίς τραγικότητες τῆς ζωῆς, ἡ
πιό μεγάλη καί συγκλονιστική εἶναι ἡ ἀδικία. Ἤ -γιά νά τό διατυπώσουμε ἀρνητικά-
εἶναι ἡ περιφρόνηση καί ἄρνηση τῆς δικαιοσύνης.
Ἡ ἀδικία δέν εἶναι,
παρά ἔσχατη περιφρόνηση καί προδοσία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου. Ἡ ἀδικία - ἡ
προσβολή, δηλαδή, τοῦ αἰσθήματος καί τοῦ νόμου τοῦ δικαίου - ἀποτελεῖ τήν
τραγικότερη ὄψη τῆς ἀνθρώπινης δυστυχίας.
Ἐάν μάλιστα, ἡ ἀδικία συνδυάζεται μέ δόλο καί
συκοφαντία, τότε μᾶλλον προσιδιάζει μέ προδοσία ἤ δολοφονία. Ἀπό τά γεγονότα τῶν
ἁγίων Παθῶν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐντυπωσιάζει ἡ ἐπιμονή τῶν φθονερῶν ἀρχιερέων
καί πρεσβυτέρων, πού ζητοῦν ἀπό τόν Πιλάτο νά ἐλευθερώσει τόν κακοποιό Βαρραβᾶ,
ἐνῶ ἀπαιτοῦν τή σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ.
Σύμφωνα μέ τήν ἱστορική διήγηση τοῦ Ματθαίου, ὁ ἡγεμόνας συνήθιζε ν᾽ ἀπολύει κατά τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα ἕνα δέσμιο. (Κρατιόταν τότε στή φυλακή ἕνας ξακουστός γιά τά ἐγκλήματά του, ὁ Βαρραβᾶς).
Ὡστόσο, παρά τίς ἀλλεπάλληλες ἐρωτήσεις τοῦ Πιλάτου:
"τίνα θέλετε ἀπολύσω ὑμῖν; Βαρραβᾶν ἤ Ἰησοῦν τόν λεγόμενον Χριστόν;",
ἐκεῖνοι μέ σατανικό πεῖσμα ἐπαναλάμβαναν τήν προσχεδιασμένη ἀπόφασή τους γιά τή
θανατική ποινή τῆς σταύρωσης.
Καί σέ κάθε ἐρώτηση τοῦ ρωμαίου ἡγεμόνα - καί δικαστῆ -
μία καί ἡ ἀπάντησή τους: “Σταυρωθήτω”!
Κι ἀφοῦ στό τέλος ἔθεσε καί τήν τελευταία ἐρώτηση:
"τί γάρ κακόν ἐποίησεν;", γιά πολλοστή φορά κι αὐτοί ἀπαντοῦν μέ ὅλη
τήν κακία καί μοχθηρία: "Σταυρωθήτω"!
Ἡ δίκη τοῦ Ἰησοῦ - πού ἱστορεῖται στό ΚΖ´ (27) κεφάλαιο
τοῦΜατθαίου - ἀποτελεῖ τήν πιό ἐπαίσχυντη, τήν πιό ἄδικη καί τήν πιό ἀπάνθρωπη
δίκη, πού ἔγινε ποτέ.
Ὑπῆρξε καταισχύνη καί παρωδία τοῦ νόμου καί τοῦ δικαίου.
Ἦταν παρωδία· γελοιποίηση δίκης.
Ἡ πιό ἄδικη δίκη. Καί νά σκεφτεῖ κανείς πώς, δικαζόταν ὁ
Δικαστής τῶν δικαστῶν. Ὁ πανάγιος Θεάνθρωπος, ὁ σαρκωμένος Θεός.
Ὁ Θεός τῶν θεῶν· δηλαδή, ὁ Θεός τῶν δικαστῶν, ὅπως ὀνομάζονται
στήν Παλαιά Διαθήκη, καί ἰδιαίτερα στούς ψαλμούς τοῦ Δαβίδ.
Ἐάν "ἡ ἀργοποροῦσα δικαιοσύνη εἶναι ἄρνηση τῆς
δικαιοσύνης", ὅπως λέγεται μεταξύ τῶν νομικῶν, ποιό χαρακτηρισμό θά
δώσουμε σέ δίκη ἄδικη, ὅπου κυβερνᾶ καί κατευθύνει τό πάθος καί ὁ φθόνος καί ἡ
ψευδορκία καί ὅλα τά κακά… ὅπως ἡ δίκη τοῦ Ἰησοῦ;
Στήν παρωδία τῆς δίκης τοῦ Ἰησοῦ, ὁ μέν δικαστής εἶναι ὁ
ρωμαῖος ἡγεμόνας, ἄνθρωπος δειλός, ματαιόδοξος καί φιλόδοξος. Γιά νά μή χάσει
τή θέση του καί τά προνόμιά του, καταδίκασε τόν Βασιλέα τῶν βασιλέων.
Ὡδήγησε τόν Κύριο στό μαρτυρικό θάνατο τοῦ σταυροῦ, ἀφοῦ
προηγουμένως Τόν ὑπέβαλε σ᾽ ὅλους τούς χλευασμούς, τίς μαστιγώσεις καί τίς ἄλλες
ταπεινώσεις.
Ἡ πιό ἐλεεινή καί ἀχρεία συμπεριφορά τοῦ Πιλάτου ἦταν ἡ
καταδίκη ἑνός ἀθώου... τοῦ Θεανθρώπου, τοῦ ὁποίου τήν ἀθωότητα εἶχε ὁ ἴδιος
διαπιστώσει καί ὁμολογήσει. Ἐνῶ ἔλεγε: "οὐχ εὑρίσκω ἐν αὐτῷ αἰτίαν",
παρόλ᾽ αὐτά, Τόν καταδικάζει σέ θάνατο.
Τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, εἶναι ἀκατάληπτο
καί ἀνερμήνευτο. Ὁ Σταυρός εἶναι τό μεγάλο καί ἀνεξιχνίαστο μυστήριο τῶν βουλῶν
τοῦ Θεοῦ.
Καί ῾μεῖς δέν ἔχουμε, παρά μέ ταπείνωση καί κάτω ἀπ᾽ τό
Σταυρό τοῦ Κυρίου, νά ἐκφράσουμε τήν ἄρρητη καί γεμάτη εὐγνώμονα ἐρωτηματικά,
προσευχή, τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, τό γλυκύτατο τέκνο τοῦ οὐράνιου
Πατέρα, τί ἆραγε κακό ἔπραξες, ὥστε νά ὑποστεῖς τή φοβερή τοῦ σταυροῦ καταδίκη;
Ποιό εἶναι τό ἔγκλημά σου, ὥστε νά ὑποφέρεις τά τόσο
φοβερά παθήματα τοῦ θανάτου; Ποιό εἶναι τό ἀνόμημά σου; Ποιά ἡ ἐνοχή σου; Ποιά
τοῦ θανάτου σου ἡ αἰτία; Ποιά ἡ δικαιολογία τῆς καταδίκης σου;...
Ἐγώ, ὁ ἁμαρτωλός ἄνθρωπος, ἐγώ εἶμαι ἡ πληγή σου, ἡ ὁποία
σοῦ προξενεῖ πόνους ἐπάνω στό Σταυρό...».
Ὡραῖος καί ὁ στοχασμός τοῦ ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς:
«Ἄς μή περιοριστοῦμε μόνο στό νά θαυμάζουμε τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου γιά τό ἀνθρώπινο
γένος. Ὁ θαυμασμός μας αὐτός πρέπει νά μᾶς γεμίσει ντροπή, ἄν σκεφτοῦμε πόσον ἀφορᾶ
κι ἐμᾶς ἡ προσευχή Του ἀπό τό Σταυρό...
Ἄν δέ μποροῦμε ἀκόμα νά μετρήσουμε τό μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης,
πού ἔχει ὁ Κύριος Ἰησοῦς γιά μᾶς, ἄς προσπαθήσουμε νά μετρήσουμε τό μέγεθος τοῦ
πάθους Του γιά μᾶς».
Σημαντική ἡ παρατήρηση τοῦ Πασκάλ: «Ἐπειδή δέ μποροῦν νά
δώσουν δύναμη στή δικαιοσύνη, δίνουν δίκαιο στή δύναμη, ὥστε τό δίκαιο καί ἡ
δύναμη νά συνυπάρχουν, γιά νά ἑδραιώνεται ἡ εἰρήνη».
Πολύ σοφό τό νομικό ἀξίωμα, ὅτι: «Εἶναι προτιμότερη ἡ ἀθώωση
χίλιων ἐνόχων, παρά ἡ καταδίκη ἑνός ἀθώου». Βέβαια, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο:
"Οὐ τήν αὐτήν δώσουσι δίκην οἱ πρό τοῦ νόμου, καί οἱ μετά τόν νόμον".
Δέ θά δικαστοῦν μέ τά ἴδια κριτήρια ἐκεῖνοι, πού ἔζησαν πρίν τό γραπτό νόμο τοῦ
Θεοῦ, μέ ἐκείνους πού ἔζησαν μετά τό νόμο.
Τήν τελική καί ἀπόλυτη ἐξουσία κρίσης, δίκης καί ἀπόδοσης
δικαιοσύνης, τήν ἔχει μονάχα ὁ Θεός. Ἡ μνήμη τοῦ Πάθους καί τῆς Ἀνάστασης θά μᾶς
ἐμπνέει καί θά μᾶς στηρίζει, ἐφόσον μείνουμε "πιστοί ἄχρι θανάτου",
"ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν" ( Ἑβρ.
ΙΒ´ 2). Αὐτῷ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Πηγή: Ορθόδοξος Τύπος
ἀρ. τεύχους 1922, 6 Ἀπριλίου 2012, Ἀναβάσεις