Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013

Ἡ κρίσις τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως


Μιχαὴλ Μιχαηλίδη Θεολόγου

Ἡ οἰκονομική κρίση ἔχει χτυπήσει ὅλη τήν Εὐρώπη καί ὄχι μόνο τήν Ἑλλάδα. Τί λέω! Ὄχι μόνο τήν Εὐρώπη, ἀλλ᾽ ὁλόκληρο τόν κόσμο. Ἡ κρίση εἶναι παγκόσμια, οἰκουμενική καί δέ ξέρει κανείς "τί τέξεται ἡ ἐπιοῦσα".

Ὅλοι οἱ εὐρωπαῖοι - καί ὄχι μόνο - ἀναρωτιοῦνται: "ποῦ πᾶμε"; Τί μᾶς ἀναμένει; Τί θά ξημερώσει; Καθημερινές καί διαδοχικές οἱ συσκέψεις τῶν εὐρωπαίων ἡγετῶν.

Ἀλλ᾽ αὐτή τή φορά ὁ καθημερινός τύπος θέτει τό μεγάλο ἐρωτηματικό: Quo vadis Europa; Ποῦ πορεύεσαι Εὐρώπη; Καί γιατί αὐτό τό ἐρωτηματικό;

Ἁπλούστατα: "Μέ μιά μίνι σύνοδο κορυφῆς, πρίν ἀπό τήν πραγματική, καί σέ ἕνα κλίμα διάχυτης ἀπαισιοδοξίας γιά την ἔκβαση, ξεκινᾶ στίς Βρυξέλλες ἡ κρισιμότερη ἴσως στήν ἱστορία τῆς ΕΕ συνάντηση τῶν 27 ἀρχηγῶν τῶν κρατῶν μελῶν...". Quo vadis Europa;

Καί ἡ εἴδηση συμπληρώνεται: «Τ᾽ ἀστέρια - τό σύμβολο τῆς Εὐρώπης»- καί τό σλόγκαν: Γρίφος: «Ἡ κρίση χρέους στήν Εὐρωζώνη».

Καί ἡ εἴδηση: «Ὁρατός εἶναι κίνδυνος νά τεθεῖ ἐκτός ἐλέγχου ἡ κρίση τοῦ χρέους, πού σοβεῖ στήν Εὐρωζώνη μέ συνέπειες...».

Πανευρωπαϊκό -καί ὅσο περνᾶ ὁ καιρός- παγκόσμιο προβάλλει τό ἐρωτηματικό: «Quo vadis Europa»; Ποῦ πηγαίνεις, Εὐρώπη; Πρός τά ποῦ βαδίζεις; Καί για νά ἐξατομικεύσουμε τήν ἐρώτηση: "Ποῦ κατάντησες, ἄνθρωπε τῆς Εὐρώπης; Γιατί αἰχμαλώτισες ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό σου; Γιατί ἀκολούθησες ἄγνωστα καί σκοτεινά μονοπάτια; Γιατί ἔφυγες καί δραπέτευσες, σάν τόν ἄσωτο, μακριά ἀπ᾽ τόν Πατέρα;».

Ἰδού λοιπόν, ἡ αἰτία τῆς κρίσης: Ἡ ἀποστασία ἀπό τόν Πατέρα. Ἡ ἄρνηση τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀνθρώπινη ἀλαζονεία καί ἡ διαφθορά τῆς καρδιᾶς. Σέ τελευταία ἀνάλυση, ἡ ἀχαριστία τοῦ εὐρωπαίου -ἤ ἄν θέλετε - τοῦ δυτικοῦ ἀνθρώπου πρός τό Θεό.

Ὁ Φώτης Κόντογλου μέ τόν ὡραῖο ἐκφραστικό του τρόπο, γράφει γιά τούς ἀρνητές τῆς Δύσης: «Σε μιά στιγμή πού εἶναι οἱ ἴδιοι πεθαμένοι, φωνάζουν μέ μιά δαιμονική χαρά πώς πέθανε ὁ Θεός»! Αὐτή κι ἄν εἶναι ἡ τραγωδία τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Πολιτισμός χωρισμένος ἀπ᾽ το Θεό, μετέωρος καί ἄθρησκος, δέ μπορεῖ νά ἐμπνέει, νά φωτίζει, νά καθοδηγεῖ.

Ἄν παραμερίσουμε τίς αἰώνιες χριστιανικές ἀξίες, τότε μέ τί θ᾽ ἀντικατασταθοῦν; Ὑπάρχει τίποτε ἀνώτερο ἀπ᾽ τό Χριστιανισμό; Ὁ Ρενάν, παρόλο ἀρνητής και ὀρθολογιστής, ἀναγκάστηκε να ὁμολογήσει καί νά πεῖ ὅτι, "ἡ  Βλανδίνα, ἡ σκλάβα τῆς Λυώνας, δέ γνώριζε νά διαβάζει, και ὅμως ἔκανε περισσότερα, γιά το θρίαμβο τοῦ πολιτισμοῦ μας, ἀπό τόν φιλόσοφο αὐτοκράτορα Μάρκο Αὐρήλιο, πού τήν ἔστειλε στό μαρτύριο".

Ὁ ταλαίπωρος ἄθεος τῆς Δύσης φώναξε καί φωνάζει πώς, σκότωσε τό Θεό! Ἀλλά δέν το ῾χει καταλάβει πώς, "σκοτώνοντας" τό Θεό, σκότωσε καί σκοτώνει τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο. Ἀναρωτιοῦνται οἱ ἄνθρωποι τῆς σύγχρονης κρίσης, γιατί αὐτό τό μεγάλο κακό; Τή διαχρονική ἀπάντηση μᾶς τή δίδει ὁ αἰώνιος λόγος τοῦ Θεοῦ: «Ἰδού οἱ μακρύνοντες ἑαυτούς ἀπό σοῦ, ἀπολοῦνται» (Ψαλμ. 72, 27). Ἄς προσέξουν καί ἄς φοβηθοῦν ὅσοι ἀπομακρύνονται θεληματικά ἀπό Σένα, Κύριε. Αὐτοί θα συντριβοῦν καί θ᾽ ἀπωλεσθοῦν.

Ὅλες οἱ ἀνθρώπινες τραγωδίες ἀποτυπώνονται καί ἐξεικονίζονται ἀριστουργηματικά στην ὑπέροχη καί μοναδική παραβολή τοῦ ἄσωτου υἱοῦ. Διαζωγραφίζει ὅλα τά στοιχεῖα τῆς ἀποστασίας, πού βιώνει ἀκριβῶς και ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος τῆς ἐπο -χῆς μας. Ὁ μέγας τῶν ἐθνῶν ἀπόστολος, ὁ Παῦλος, τό ἔχει διακηρύξει urbi et orbi: «Τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος» (Ρωμ. στ´ 23).

Στή μεγάλη οἰκονομική κρίση τοῦ 1929, τό γνωστό κράχ, ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς σ᾽ ἐπιστολή του στόν παπα-Κάραν, ἔγραφε τά παρακάτω θαυμαστά καί ἀξιοσημείωτα: «Μέ ρωτᾶς, ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, ἀπό ποῦ προέρχεται ἡ σημερινή κρίση καί τί σημαίνει αὐτή;... Αἰτία εἶναι πάντα ἡ ἴδια...

Ἡ ἀποστασία τῶν ἀνθρώπων ἀπό τό Θεό. Μέ τήν ἁμαρτία τῆς Θεο-αποστασίας οἱ ἄνθρωποι προκάλεσαν αὐτή τήν κρίση καί ὁ Θεός τήν ἐπέτρεψε, ὥστε νά ξυπνήσει τούς ἀνθρώπους, νά τούς κάνει εὐσυνείδητους, πνευματικούς καί νά τούς ὁδηγήσει κοντά Του.

Στίς μοντέρνες ἁμαρτίες μοντέρνα καί ἡ κρίση. Καί ὄντως ὁ Θεός χρησιμοποίησε μοντέρνα μέσα: Χτύπησε τίς Τράπεζες, τά Χρηματιστήρια, τίς οἰκονομίες, τό συνάλλαγμα τῶν χρημάτων. Ἀνακάτωσε τά τραπέζια στις συναλλαγές σ᾽ ὅλο τόν κόσμο, ὅπως κάποτε στό ναό τῶν Ἱεροσολύμων. Προκάλεσε σύγχυση καί φόβο, γιά νά ξυπνήσουν τά ὑπερήφανα κεφάλια τῶν σοφῶν τῆς Εὐρώπης καί τῆς Ἀμερικῆς...» ("Κρίση - Ἔξοδος ἀπό τό ἀδιέξοδο", ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ»).

Σέ μιά ἀποστατημένη Εὐρώπη, θά πρέπει ν᾽ ἀκουστεῖ τό, πραγματικά, ἐγερτήριο σάλπισμα: "Quo vadis Europa"; Ποῦ πᾶς Εὐρώπη; Τί ζητοῦσες καί τι σέ βρῆκε; Δέ σ᾽ ἀρκοῦσαν τά πολλά· ἤθελες ἀκόμα πιό πολλά καί φώναζες, ὅπως τούς Ἕλληνες μέ τά πλακάτ: «Ὄχι λιτότητα»! Ὁ ἀποχριστιανισμός τῆς Εὐρώπης ὑπῆρξε καί ἡ ἀγχόνη τῆς Εὐρώπης. Ἀρνήθηκε τό Χριστό καί προτίμησε τήν προδοσία. Βούλιαξε στόν ἀμοραλισμό κι ἔφερε την ἠθική παρακμή.

Ὁ Ν. Μπερντιάεβ ἔγραψε σέ κείμενό του: «Ὁ κεφαλαιοκρατικός πολιτισμός τῶν μοντέρνων καιρῶν σκοτώνει τήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὁ πιό ἀσεβής πολιτισμός». Ἡ "γηραιά ἤπειρος", ἡ Εὐρώπη- ἀλλά καί ἡ Ἀμερική - ἔπαθαν μαρασμό. Ἔχασαν τή νεανική Χριστιανική τους πίστη. Ἡ Δύση

εἶναι βαριά ἄρρωστη καί μάλιστα μέ ἐπιπλοκές. Θά πρέπει, ὡστόσο, νά τό φωνάξουμε, sforzando μήπως καί ξυπνήσει:
"QUO VADIS EUROPA;".

Πηγή: Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. τεῦχ. 1924 27 Ἀπριλίου 2012, Ἀναβάσεις