Μιχαὴλ
Μιχαηλίδη Θεολόγου
Ἡ οἰκονομική κρίση ἔχει χτυπήσει ὅλη τήν Εὐρώπη καί ὄχι
μόνο τήν Ἑλλάδα. Τί λέω! Ὄχι μόνο τήν Εὐρώπη, ἀλλ᾽ ὁλόκληρο τόν κόσμο. Ἡ κρίση
εἶναι παγκόσμια, οἰκουμενική καί δέ ξέρει κανείς "τί τέξεται ἡ ἐπιοῦσα".
Ὅλοι οἱ εὐρωπαῖοι - καί ὄχι μόνο - ἀναρωτιοῦνται:
"ποῦ πᾶμε"; Τί μᾶς ἀναμένει; Τί θά ξημερώσει; Καθημερινές καί
διαδοχικές οἱ συσκέψεις τῶν εὐρωπαίων ἡγετῶν.
Ἀλλ᾽ αὐτή τή φορά ὁ καθημερινός τύπος θέτει τό μεγάλο ἐρωτηματικό:
Quo vadis Europa; Ποῦ πορεύεσαι Εὐρώπη; Καί γιατί αὐτό τό ἐρωτηματικό;
Ἁπλούστατα: "Μέ μιά μίνι σύνοδο κορυφῆς, πρίν ἀπό τήν πραγματική, καί σέ ἕνα κλίμα διάχυτης ἀπαισιοδοξίας γιά την ἔκβαση, ξεκινᾶ στίς Βρυξέλλες ἡ κρισιμότερη ἴσως στήν ἱστορία τῆς ΕΕ συνάντηση τῶν 27 ἀρχηγῶν τῶν κρατῶν μελῶν...". Quo vadis Europa;
Καί ἡ εἴδηση συμπληρώνεται: «Τ᾽ ἀστέρια - τό σύμβολο τῆς
Εὐρώπης»- καί τό σλόγκαν: Γρίφος: «Ἡ κρίση χρέους στήν Εὐρωζώνη».
Καί ἡ εἴδηση: «Ὁρατός εἶναι κίνδυνος νά τεθεῖ ἐκτός ἐλέγχου
ἡ κρίση τοῦ χρέους, πού σοβεῖ στήν Εὐρωζώνη μέ συνέπειες...».
Πανευρωπαϊκό -καί ὅσο περνᾶ ὁ καιρός- παγκόσμιο
προβάλλει τό ἐρωτηματικό: «Quo vadis Europa»; Ποῦ πηγαίνεις, Εὐρώπη; Πρός τά ποῦ
βαδίζεις; Καί για νά ἐξατομικεύσουμε τήν ἐρώτηση: "Ποῦ κατάντησες, ἄνθρωπε
τῆς Εὐρώπης; Γιατί αἰχμαλώτισες ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό σου; Γιατί ἀκολούθησες ἄγνωστα
καί σκοτεινά μονοπάτια; Γιατί ἔφυγες καί δραπέτευσες, σάν τόν ἄσωτο, μακριά ἀπ᾽
τόν Πατέρα;».
Ἰδού λοιπόν, ἡ αἰτία τῆς κρίσης: Ἡ ἀποστασία ἀπό τόν
Πατέρα. Ἡ ἄρνηση τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀνθρώπινη ἀλαζονεία καί ἡ διαφθορά τῆς καρδιᾶς. Σέ
τελευταία ἀνάλυση, ἡ ἀχαριστία τοῦ εὐρωπαίου -ἤ ἄν θέλετε - τοῦ δυτικοῦ ἀνθρώπου
πρός τό Θεό.
Ὁ Φώτης Κόντογλου μέ τόν ὡραῖο ἐκφραστικό του τρόπο,
γράφει γιά τούς ἀρνητές τῆς Δύσης: «Σε μιά στιγμή πού εἶναι οἱ ἴδιοι πεθαμένοι,
φωνάζουν μέ μιά δαιμονική χαρά πώς πέθανε ὁ Θεός»! Αὐτή κι ἄν εἶναι ἡ τραγωδία
τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου. Πολιτισμός χωρισμένος ἀπ᾽ το Θεό, μετέωρος καί ἄθρησκος,
δέ μπορεῖ νά ἐμπνέει, νά φωτίζει, νά καθοδηγεῖ.
Ἄν παραμερίσουμε τίς αἰώνιες χριστιανικές ἀξίες, τότε μέ
τί θ᾽ ἀντικατασταθοῦν; Ὑπάρχει τίποτε ἀνώτερο ἀπ᾽ τό Χριστιανισμό; Ὁ Ρενάν,
παρόλο ἀρνητής και ὀρθολογιστής, ἀναγκάστηκε να ὁμολογήσει καί νά πεῖ ὅτι,
"ἡ Βλανδίνα, ἡ σκλάβα τῆς Λυώνας,
δέ γνώριζε νά διαβάζει, και ὅμως ἔκανε περισσότερα, γιά το θρίαμβο τοῦ
πολιτισμοῦ μας, ἀπό τόν φιλόσοφο αὐτοκράτορα Μάρκο Αὐρήλιο, πού τήν ἔστειλε στό
μαρτύριο".
Ὁ ταλαίπωρος ἄθεος τῆς Δύσης φώναξε καί φωνάζει πώς,
σκότωσε τό Θεό! Ἀλλά δέν το ῾χει καταλάβει πώς, "σκοτώνοντας" τό Θεό,
σκότωσε καί σκοτώνει τόν ἴδιο τόν ἄνθρωπο. Ἀναρωτιοῦνται οἱ ἄνθρωποι τῆς σύγχρονης
κρίσης, γιατί αὐτό τό μεγάλο κακό; Τή διαχρονική ἀπάντηση μᾶς τή δίδει ὁ αἰώνιος
λόγος τοῦ Θεοῦ: «Ἰδού οἱ μακρύνοντες ἑαυτούς ἀπό σοῦ, ἀπολοῦνται» (Ψαλμ. 72,
27). Ἄς προσέξουν καί ἄς φοβηθοῦν ὅσοι ἀπομακρύνονται θεληματικά ἀπό Σένα,
Κύριε. Αὐτοί θα συντριβοῦν καί θ᾽ ἀπωλεσθοῦν.
Ὅλες οἱ ἀνθρώπινες τραγωδίες ἀποτυπώνονται καί ἐξεικονίζονται
ἀριστουργηματικά στην ὑπέροχη καί μοναδική παραβολή τοῦ ἄσωτου υἱοῦ.
Διαζωγραφίζει ὅλα τά στοιχεῖα τῆς ἀποστασίας, πού βιώνει ἀκριβῶς και ὁ
σύγχρονος ἄνθρωπος τῆς ἐπο -χῆς μας. Ὁ μέγας τῶν ἐθνῶν ἀπόστολος, ὁ Παῦλος, τό ἔχει
διακηρύξει urbi et orbi: «Τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος» (Ρωμ. στ´ 23).
Στή μεγάλη οἰκονομική κρίση τοῦ 1929, τό γνωστό κράχ, ὁ ἅγιος
Νικόλαος Βελιμίροβιτς σ᾽ ἐπιστολή του στόν παπα-Κάραν, ἔγραφε τά παρακάτω
θαυμαστά καί ἀξιοσημείωτα: «Μέ ρωτᾶς, ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, ἀπό ποῦ προέρχεται ἡ
σημερινή κρίση καί τί σημαίνει αὐτή;... Αἰτία εἶναι πάντα ἡ ἴδια...
Ἡ ἀποστασία τῶν ἀνθρώπων ἀπό τό Θεό. Μέ τήν ἁμαρτία τῆς
Θεο-αποστασίας οἱ ἄνθρωποι προκάλεσαν αὐτή τήν κρίση καί ὁ Θεός τήν ἐπέτρεψε, ὥστε
νά ξυπνήσει τούς ἀνθρώπους, νά τούς κάνει εὐσυνείδητους, πνευματικούς καί νά
τούς ὁδηγήσει κοντά Του.
Στίς μοντέρνες ἁμαρτίες μοντέρνα καί ἡ κρίση. Καί ὄντως ὁ
Θεός χρησιμοποίησε μοντέρνα μέσα: Χτύπησε τίς Τράπεζες, τά Χρηματιστήρια, τίς οἰκονομίες,
τό συνάλλαγμα τῶν χρημάτων. Ἀνακάτωσε τά τραπέζια στις συναλλαγές σ᾽ ὅλο τόν
κόσμο, ὅπως κάποτε στό ναό τῶν Ἱεροσολύμων. Προκάλεσε σύγχυση καί φόβο, γιά νά
ξυπνήσουν τά ὑπερήφανα κεφάλια τῶν σοφῶν τῆς Εὐρώπης καί τῆς Ἀμερικῆς...»
("Κρίση - Ἔξοδος ἀπό τό ἀδιέξοδο", ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ»).
Σέ μιά ἀποστατημένη Εὐρώπη, θά πρέπει ν᾽ ἀκουστεῖ τό,
πραγματικά, ἐγερτήριο σάλπισμα: "Quo vadis Europa"; Ποῦ πᾶς Εὐρώπη;
Τί ζητοῦσες καί τι σέ βρῆκε; Δέ σ᾽ ἀρκοῦσαν τά πολλά· ἤθελες ἀκόμα πιό πολλά
καί φώναζες, ὅπως τούς Ἕλληνες μέ τά πλακάτ: «Ὄχι λιτότητα»! Ὁ ἀποχριστιανισμός
τῆς Εὐρώπης ὑπῆρξε καί ἡ ἀγχόνη τῆς Εὐρώπης. Ἀρνήθηκε τό Χριστό καί προτίμησε
τήν προδοσία. Βούλιαξε στόν ἀμοραλισμό κι ἔφερε την ἠθική παρακμή.
Ὁ Ν. Μπερντιάεβ ἔγραψε σέ κείμενό του: «Ὁ
κεφαλαιοκρατικός πολιτισμός τῶν μοντέρνων καιρῶν σκοτώνει τήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι
ὁ πιό ἀσεβής πολιτισμός». Ἡ "γηραιά ἤπειρος", ἡ Εὐρώπη- ἀλλά καί ἡ Ἀμερική
- ἔπαθαν μαρασμό. Ἔχασαν τή νεανική Χριστιανική τους πίστη. Ἡ Δύση
εἶναι βαριά ἄρρωστη καί μάλιστα μέ ἐπιπλοκές. Θά πρέπει,
ὡστόσο, νά τό φωνάξουμε, sforzando μήπως καί ξυπνήσει:
"QUO VADIS EUROPA;".
Πηγή: Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. τεῦχ. 1924 27 Ἀπριλίου 2012, Ἀναβάσεις
