Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

Ἡ Θεία μου ἡ Τασούλα


Στίς 14 Σεπτεμβρίου 2013, ἀνήμερά του Σταυροῦ κλείστηκε ἕνα χρυσό βιβλίο. Ἀναστασία (Τασούλα) Πανοπούλου ἐτῶν 104 ἡ ἐπικεφαλίδα του. Ἅς ἀνοίξουμε κάποιες σελίδες αὐτοῦ του συναρπαστικοῦ βιβλίου καί ἅς θυμηθοῦμε ἐν περιλήψει αὐτή τήν ὑπέροχη μορφή. Τό βιβλίο τῆς ζωῆς τῆς γράφτηκε μέ τό πολύτιμο πετράδι τῆς σιωπῆς, τό χρυσό της ἀγάπης καί τῆς ἁπλότητας, τήν ἐργατικότητα καί τή σπάνια μακροζωία της. Τώρα ἔχει κλειστεῖ αὐτό τό βιβλίο, καί παρουσιάζεται στόν αἰώνιο Κριτή.
                                                      
1) Ἡ ἐργατικότητά της

Τή μεγάλη ἐκτίμηση γιά τή θεία μου τήν ἀπέκτησα ἀπό πολύ μικρός χάρη τῆς μητέρας μου Ὄλγας πού ἦταν ἀδελφή της. Ἡ ἀείμνηστος μητέρα μου μιλοῦσε πάντοτε μέ μεγάλο θαυμασμό γιά τή μεγαλύτερη ἀδελφή της. «Ἡ Τασούλα εἶναι πολύ δουλεμένη, μά πολύ δουλεμένη» μου ἔλεγε. Καί συνέχιζε γιά τή δουλειά πού ἔκανε ἡ ἀδελφή της. Ἀπίστευτα κατορθώματα γιά τή ράθυμη ἐποχή μας. Ξεκινοῦσε ἀπό τά Καστριά Καλαβρύτων γιά τά Σουδενέικα Πατρών μέ τά πόδια γιά νά δουλέψει στίς σταφίδες. Δούλευε ἕνα διάστημα στόν τρύγο καί ἔπειτα πάλι πίσω στό χωριό. Νά μήν εἶχε περπατήσει περίπου 200 χιλιόμετρα; Νά σκάβει μέ τό ξυνάρι, νά ἔχει τήν ἐπιμέλεια τοῦ σπιτιοῦ, νά κάνει ὅλες τίς ἀνδρικές δουλειές κ.λπ. Ἡ ἐργατικότητα τῆς θείας μου, μοῦ σφηνώθηκε στό μυαλό. Μοῦ φαινόταν ἀπίστευτο νά περπατᾶ τόσα πολλά χιλιόμετρα μέ τά πόδια καί νά τρώει ἐλάχιστα.  

2) Ἡ τελευτή της

Ἡ Θεία εἶχε μακάριο τέλος. Πέθανε ἀνήμερά του Σταυροῦ. Εἶναι παράδοση τῆς ἐκκλησίας μας καί τήν ἀναφέρει καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος πώς ὅποιος πεθαίνει ἀνήμερά του Σταυροῦ πηγαίνει στόν Παράδεισο. Γι’αὐτό ὁ Ἅγιος Ἰωάννης εἶχε παρακαλέσει τό Χριστό νά πεθάνει ἀνήμερά του Σταυροῦ καί ὁ Χριστός πραγματοποίησε τό αἴτημά του καί πέθανε τοῦ Σταυροῦ. Τήν ἡμέρα αὐτή οἱ δαίμονες, κατήγοροι ὅλων των ἀνθρώπων, ἀπεργοῦν, δέν ὑπάρχουν κατηγορίες ἐναντίων των πεθαμένων. Δέν εἶναι τυχαία λοιπόν ἡ ἡμέρα τοῦ Σταυροῦ πού κοιμήθηκε ἡ θεία μου. Πῆγε στόν Παράδεισο ὅπως Παράδεισος ἦταν καί ἡ ζωή της.

3) Ἡ Σοφία της, δέν κατέκρινε κανένα

Πάνω σε χάρτες παλιούς σκυμμένους σέ βιβλία συζητοῦσαν οἱ 7 σοφοί του κόσμου, ΤΟΥ ΔΙΚΟΥ ΜΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. Ὁ Θαλής ὁ Μιλήσιος, ὁ Πυθαγόρας ὁ Σάμιος, ὁ Αἰνστάιν, ὁ Πλάτωνας, ὁ π. Παίσιος, ὁ Μ. Βασίλειος καί ἡ Θεία μου ἡ Τασούλα. Γιατί ἦταν τόσο σοφή ἡ θεία μου, ἀφοῦ δέν μιλοῦσε πολύ; Εἶναι γνωστό, σ’ ὅσους τήν ἔζησαν πώς εἶχε δωρική λιτότητα. Λίγα λόγια καί μετρημένα χωρίς κενοδοξία καί ἐπιδείξεις. Δέν ἔκρινε ποτέ κανένα. «Δέν τῆς παίρνεις κουβέντα, εἶναι μετρημένη» ἔλεγε ἡ μητέρα μου. Τά λόγια τοῦ Χριστοῦ μας «μήν κρίνετε γιά νά μήν κριθῆτε», «ἐκ τῶν λόγων σου δικαιωθήση ἐκ τῶν λόγων σου καταδικασθήση», «λέγω δέ ὑμίν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργόν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀποδώσουσι περί αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρα κρίσεως»(1) εἶχαν ἄριστη ἐφαρμογή ἀπό τήν ἀείμνηστο. Τά τήρησε ἐπακριβῶς.
Γράφει τό Γεροντικό πώς κάποιος μοναχός ζοῦσε ἄσχημη ζωή, ἀλλά δέν ἔκρινε κανένα. Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα τοῦ θανάτου ἦταν ἤρεμος «Δέν φοβᾶσαι;»τοῦ εἶπαν. «Δέν ἔκρινα ποτέ κανένα καί δέν θά μέ κρίνει ὁ Θεός, ὅπως ἔχει πεῖ καί ὁ ἴδιος» ἀπάντησε ὁ μοναχός. Φάρος ταπεινός καί σέ αὐτό τό σημεῖο ἡ θεία μου γιά ὅλους ἐμᾶς πού μιλοῦμε πολύ καί κρίνουμε ὅλους τους ἄλλους ἀκατάπαυστα ἐκτός ἀπό τόν ἑαυτό μας.

4) Ἡ παιδαγωγική της ἀγάπη

Ἤμουν Δευτέρα Δημοτικοῦ. Μοῦ εἶχε βγεῖ τό ὄνομα Παλιόπαιδο μέ ὅλη τή σημασία τῆς λέξεως. Τά καλοκαίρια φεύγαμε ἀπό τό σπίτι μας στή μία ἄκρη τῆς Πάτρας καί πηγαίναμε στό σπίτι τῆς θείας μας σάν παραθερισμό μιᾶς καί ἐκείνη τήν ἐποχή  εἶχε μόνο χωράφια. Συνέβη ἕνα γεγονός πού καθόρισε τήν πορεία μου. Τό ἐξομολογοῦμαι. Ἡ θεία εἶχε ἕνα μπακάλικο. Δίπλα στό σπίτι της. Ἤθελα νά ἀγοράσω γλυκά καί σοκολάτες. Δέν εἶχα λεφτά. Τί νά κάνω; Φυσικά πῆγα καί τά ἔκλεψα κρυφά ἀπό τό ταμεῖο, ἀπό τό πίσω μέρος τοῦ καταστήματος. Πήγαινα λοιπόν καί ἀγόραζα ἀπό τή θεία μου γλυκά μέ κλεμμένα χρήματα. Ἀμέσως μέ ἀντιλήφθηκε. Δέν μοῦ εἶπε τίποτε. Ἐγώ περίμενα δυνατό ξύλο. Ἤμουν συνηθισμένος. Ἡ σιωπή ὅμως τῆς θείας μου μέ τάραξε. Μοῦ μίλησε ἡ μητέρα μου καί ἡ θεία μου πολύ γλυκά. Τά ὁμολόγηγα ὅλα.  Ἀπό τότε ἄλλαξα. Φοβερή παιδαγωγική ἀντιμετώπιση. Ἡ εὔλαλος σιωπή. Δύο ἀντίθετες ἔννοιες. Πόσο μπορεῖ νά λαλεῖ ἡ σιωπή; Ἡ ἀγάπη τῆς θείας μου ἀκόμα μου ἔχει μείνει. Ἄν καί ἔχω διδάξει ἑκατοντάδες παιδιά, βαθιά μέσα μου ὁμολογῶ, πώς βρίσκομαι πολύ πίσω, ἀπό τήν ζεστή, γεμάτη διάκριση καί παιδαγωγική σιωπή συμπεριφορά τῆς θείας μου. Συγκρίνω τόν ἑαυτό μου καί φαίνομαι σάν ἕνα τεράστιο μηδενικό. Μόνο ἡ ἀγάπη θά σώσει τόν κόσμο, ἡ σκληρή συμπεριφορά θά φέρει ἄλλη σκληρή συμπεριφορά. Χρειάζεται νά εἴμαστε μνήμονές του πιό τρομεροῦ ἀγαθοῦ πού δόθηκε ἀπό τόν ἕνα στόν ἄλλο ἄνθρωπο καί εἶμαι μνήμονάς της ἀγάπης, τῆς λεπτῆς αὐτῆς συμπεριφορᾶς, πού χάραξε τή ρότα μου.  

5) Ἡ μακροζωία καί τό λιτοδίαιτό του χαρακτήρα της

Πολλά ἔχουμε νά διδαχθοῦμε ἀπό τό παράδειγμά της στό φαγητό. Λιτοδίαιτο χωρίς πολλούς ὑδατάνθρακες πού μαζί μέ τήν ἐργατικότητά της συνετέλεσαν στή μακροζωία της. Εἶχε καλή κράση, ἦταν γερό κόκκαλο, θά ποῦν οἱ ἀφελεῖς. Λάθος μέγα. Ἁπλά εἶχε βρεῖ διαισθητικά καί ζοῦσε τίς μεγάλες ἀλήθειες τῆς μακροζωίας πού μόλις τώρα βρίσκει ἡ ἐπιστήμη. Γι’αὐτό ἦταν σοφή μέσα στήν ἀπέραντη σιωπή της. Ἡ λέξη σιρτουίνες ἦταν terra incognita (ἄγνωστη γῆ) καί δέν σήμαινε τίποτε γι’αὐτή. Οἱ σιρτουίνες ὅμως ρυθμίζουν τή γήρανση καί τή μακροβιότητα (2). Εἶχε βρεῖ διαισθητικά πώς ρυθμίζουμε τίς σιρτουίνες. Δέν ἦταν λοιπόν σοφή;
Τί ἔχει βρεῖ πρόσφατα ἡ ἐπιστήμη; Οἱ σιρτουίνες (Sirt) ἐπηρρεάζουν τή γήρανση, τήν ἀντίσταση στό στρές, τήν ἀπόπτωση (σημαίνει κυτταρικός θάνατος - πολύ σημαντικό γιά τόν καρκίνο), τή μετεγραφῆ, τή φλεγμονή (πόνους) καί ἀνατρέπουν τή φθορά πού σχετίζεται μέ τήν ἡλικία. Φυλάσσουν ἐπίσης τά κύτταρα ἀπό τίς βλάβες. Ἡ ρεσβερατρόλη ἐνεργοποιεῖ τίς σιρτουίνες. Τό κόκκινο κρασί καί τά μοῦρα ἔχουν ρεσβερατρόλη συνεπῶς ἐπηρρεάζουν τήν μακροζωία. Αὐτά ἔχουν γραφτεῖ στό κορυφαῖο ἐπιστημονικό περιοδικό Nature ἀπό τόν καθηγητή τοῦ Harvard Dr. Sinclair. (3, 4, 5)    
Ἡ θεία πάντοτε ἔπινε κάθε ἡμέρα – ὅσο τή θυμᾶμαι – κόκκινο κρασί. Εἶχε ἄφθονη ρεσβελατρόλη. Καί ἄλλοι ἴσως  ἔχουν ἄφθονη ρεσβερατρόλη. Ὁ συνδυασμός ὅμως μέ τόν περιορισμό τῶν θερμίδων δίνειαφθονες σιρτουίνες μέ φυσικό ἀποτέλεσμα τήν μακροζωία της. Αὐτή εἶναι ἡ ἐπιστημονική ἐξήγηση. Ἐπίσης ἔτρωγε ἐλάχιστους ὑδατάνθρακες πού ἐλέγχουν τό προσδόκιμο τῆς ζωῆς.(6)  

6. Καλό ταξίδι

Θά μᾶς δισάσκεις πάντα μέ τή ζεστή σου ἀγκαλιά τή γεμάτη θέρμη ὅλους ἐμᾶς πού εἴχαμε τήν εὐτυχία νά σέ γνωρίσουμε. Καλό σου ταξίδι στήν χώρα τῆς Ἀνάστασης καί τοῦ Φωτός.
Δημήτριος Τ.