Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος
Γνώριζε ὅτι σφοδροὶ λογισμοὶ καὶ σαρκικοὶ πειρασμοὶ θὰ σὲ
πολεμοῦν, γιὰ νὰ μολύνουν τὸ σῶμα σου καὶ τὴν ψυχή σου. Γιὰ νὰ νικήσεις τὸ
πάθος αὐτὸ πρέπει ν' ἀποφεύγεις συστηματικὰ τὶς κοσμικὲς συναναστροφές. Μὴ ξεχνᾶς
ὅτι ἡ φύση μᾶς ἔχει μέσα της τὴν ὁρμὴ γιὰ τεκνογονία, ποὺ φουντώνει ἀπὸ τὴν ἀπρόσεκτη
συμπεριφορά μας μὲ τὶς γυναῖκες.
Ἄλλη ζημιὰ προκαλοῦν στὴν ψυχὴ οἱ πειρασμοὶ ποὺ ἔρχονται
ἀπὸ πράγματα ποὺ βρίσκονται μακριά μας, καὶ ἄλλη, πολὺ σοβαρότερη βλάβη,
προξενοῦν στὴν ψυχὴ μᾶς οἱ λογισμοὶ ποὺ μᾶς ἔρχονται ὅταν ὁ πειρασμὸς εἶναι
κοντά μας.
Ὅταν ἡ φωτιὰ εἶναι μακριὰ δὲ μᾶς βλάπτει πολύ, ὅταν ὅμως
εἶναι κοντά, τότε ἡ ζημιὰ εἶναι σίγουρη. Ὅπως τὸ λάδι τρέφει τὸ φῶς τοῦ
λυχναριοῦ, ἔτσι καὶ οἱ σαρκικὲς ἐπιθυμίες τρέφουν τὰ πάθη.
Γιὰ νὰ κρατήσουμε τὸ σῶμα μᾶς καθαρὸ ἀπὸ τοὺς σαρκικοὺς μολυσμούς, πρέπει νὰ προσέχουμε πολύ τα ἐρεθίσματα. Γιατί δὲ βλάπτει ἡ ροπὴ γιὰ τὴν τεκνογονία, ποὺ ἔβαλε ὁ Θεὸς στὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ ἡ ἐκτροπή. Τὴ ροπὴ ὅμως αὐτὴ ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ τὴ δαμάζει καὶ νὰ τὴν ὁδηγεῖ στὸ καλό. Γιατί ἂν ἀφήσει τὸν ἑαυτὸ τοῦ χωρὶς χαλινάρι, τότε θὰ καταντήσει χειρότερος κι ἀπὸ τὰ ἄλογα ζῶα.
Ὁ Θεὸς τὰ ἔκανε ὅλα «καλὰ λίαν», ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος ξέφυγε ἀπὸ
τὸ σωστὸ δρόμο καὶ ἄφησε τὸ σῶμα τοῦ ἐλεύθερο νὰ ἱκανοποιεῖται ὅπως ἐκεῖνο
θέλει, καὶ ὄχι ὅπως προστάζει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Οἱ φυσικὲς κινήσεις τοῦ σώματος δὲν πρέπει νὰ μᾶς
βγάζουν ἀπὸ τὸ σωστὸ δρόμο οὔτε νὰ μᾶς ἐμποδίζουν στὴ σωφροσύνη. Τὰ ποτά, τὰ
πολλὰ φαγητὰ καὶ ἡ ἀπρόσεκτη συναναστροφὴ μὲ γυναῖκες ἀνάβουν τὴ φλόγα τῶν κακῶν
ἐπιθυμιῶν καὶ τὸ σῶμα ἀγριεύει, χάνοντας τὴ φυσική του ἡμερότητα καὶ ἁπλότητα.
Πολλὲς φορὲς νομίζουμε ὅτι μὲ τὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχὴ
ἔχουμε φτάσει σὲ ὑψηλὰ μέτρα ἀρετῆς. Τότε ἀκριβῶς ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς τοὺς σαρκικοὺς
πειρασμοὺς γιὰ νὰ ταπεινωθοῦμε. Χρειάζεται βία, γιατί ἡ σάρκα δὲν ὑποτάσσεται εὔκολα.
Ὁ ἀγώνας εἶναι δύσκολος, ἀλλὰ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου θὰ νικήσουμε. Ὁ κόπος καὶ
ὁ ἀγώνας μας, ὁ σκληρὸς καὶ δύσκολος, θὰ ἀμειφθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό. Οἱ θλίψεις καὶ οἱ
στεναχώριες θανατώνουν τὰ σαρκικὰ πάθη.
Τὸ σῶμα μας, ὅπως καὶ ἡ ψυχή μας, δὲν εἶναι ἁμαρτωλά, ἀλλὰ
οἱ κακὲς ἐπιθυμίες καὶ οἱ σαρκικοὶ μολυσμοὶ τὰ μολύνουν. Ἡ ἄσκηση, ἡ ταλαιπωρία
τοῦ σώματος καὶ ἡ προσευχὴ βοηθοῦν στὴν πνευματικὴ ἀνύψωση.
Ὅταν περιφρονοῦμε τὶς θλίψεις καὶ τὶς στεναχώριες, ποὺ ἐπιτρέπει
ὁ Θεὸς γιὰ τὴν τελειοποίησή μας, εἶναι σὰν νὰ περιφρονοῦμε τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ.
Δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ὅτι ἡ ἀρετὴ ἀνθίζει μέσα μας σὰν λουλούδι μόνο μὲ τὶς
θλίψεις καὶ τοὺς σωματικοὺς κόπους.
Ὅσο περισσότερο ἀγαπᾶμε τὴν ἀνάπαυση, τόσο περισσότερο
δίνουμε τόπο στὰ πάθη. Γιατί, ὅταν ταλαιπωρεῖται τὸ σῶμα μὲ κόπους καὶ μὲ
θλίψεις, οἱ πονηροὶ λογισμοὶ ὑποχωροῦν. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος θυμᾶται τὶς ἁμαρτίες
του καὶ μετανοεῖ γι' αὐτές, τότε ὁ Θεὸς προνοεῖ γι' αὐτὸν καὶ τοῦ αὐξάνει τὴν ἀρετή.
Ὅσο περισσότερο κανεὶς βιάζει τὸν ἑαυτό του, τόσο
περισσότερο ὁ Θεὸς τὸν εὐλογεῖ, χαρίζοντας σ' αὐτὸν τὴ χαρὰ τῆς ἀρετῆς. Κάθε
χαρά, ποὺ δὲν προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀρετή, τροφοδοτεῖ τὰ πάθη τῆς σάρκας.
«Πολλὲς φορὲς τὸ σῶμα μας, φοβούμενο τοὺς πειρασμούς,
γίνεται φίλος της ἁμαρτίας». Αὐτὰ τὰ λόγια εἶπε ἕνας ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πατέρες τῆς
Ἐκκλησίας μας. Αὐτὸς λοιπὸν ποὺ ἐπιθυμεῖ νὰ κατοικήσει μέσα του ὁ Κύριος,
πρέπει νὰ βιάζει τὸ σῶμα του, νὰ ἐργάζεται τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ φυλάει τὴν
ψυχή του ἀπὸ τὰ ἔργα τῆς σάρκας.
Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο δὲν κατοικεῖ στὸ σῶμα ποὺ ἀναπαύεται
στὶς σαρκικὲς ἐπιθυμίες. Ὅταν τὸ σῶμα ἐξασθενήσει μὲ τὴ νηστεία καὶ τὴν
προσευχή, τότε δυναμώνεται ἡ ψυχή. Συνηθίζει δὲ τὸ σῶμα νὰ παρακαλεῖ τὴν ψυχὴ
γιὰ ἀνάπαυση, γιατί ἡ ἀνάπαυση εἶναι ἡ τροφή του.
Ὅταν δὲν τροφοδοτεῖται τὸ σῶμα μὲ τὴ χαυνότητα καὶ τὴν
πολλὴ ἀνάπαυση, τότε ὑποχωρεῖ καὶ νικιέται. Γι' αὐτὸ ἔρχεται καὶ παρακαλεῖ: «Ἄφησε
μὲ λίγο νὰ ξεκουρασθῶ καὶ νὰ συνέλθω». Καὶ αὐτὸ τὸ κάνει μέχρις ὅτου ἀναλάβει τὶς
δυνάμεις του. Ὕστερα ἐπιτίθεται στὴν ψυχὴ μὲ μεγαλύτερη σφοδρότητα.
Τὶς ὕπουλες λοιπὸν παρακλήσεις τοῦ σώματος δὲ θὰ τὶς ὑπολογίσουμε.
Ἐμεῖς θὰ πολιτευθοῦμε ὅπως θέλει ὁ Θεός. Καὶ μέσα στὸν κόσμο μπορεῖ ν' ἀποκτήσει
κανεὶς τὴν ἀρετή, ἀρκεῖ ν' ἀγωνίζεται ἐναντίον τῶν ἐφάμαρτων ἀπαιτήσεων τοῦ
σώματος.
Ὅταν τὸ σῶμα ἀποκάμει ἀπὸ τοὺς πειρασμοὺς καὶ ζητεῖ ν' ἀπαλλαγεῖ,
ἐσὺ νὰ τοῦ πεῖς: «Ἐσὺ τὴν ἀκαθαρσία καὶ τὴν αἰσχρὴ ζωὴ ἐπιθυμεῖς». Ἂν ὅμως σου ἀντιτάξει
ὅτι εἶναι μεγάλη ἁμαρτία νὰ φονεύει κανεὶς τὸ σῶμα του, ἐσὺ θὰ τὸ ἀντικρούσεις
μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι δὲ φονεύω ἐσένα (τὸ σῶμα), ἀλλὰ τὶς κακὲς καὶ πονηρὲς ἐπιθυμίες
ποὺ φωλιάζουν μέσα σου. Θὰ λὲς στὸ σῶμα: «Ἐγὼ σκοτώνω τὴν ἀκάθαρτη ζωὴ ποὺ
βδελύσσεται ὁ Κύριος, κι ὄχι ἐσένα ποὺ εἶσαι δῶρο τοῦ Θεοῦ».
Καλύτερα νὰ πεθάνουμε παρὰ νὰ χωριστοῦμε ἀπὸ τὸ Θεό μας,
ποὺ μᾶς χαρίζει τόσα δῶρα, καὶ προπαντὸς τὴν καθαρότητα τῆς ψυχῆς καὶ τὴ
σωφροσύνη. Τί νὰ τὴν κάνει κανεὶς τὴ ζωή, ὅταν εἶναι μακριὰ ἀπὸ τὸ Θεό; Χίλιες
φορὲς νὰ ὑπομείνει τὶς ταλαιπωρίες τοῦ σώματος, παρὰ νὰ ὑποχωρήσει στὶς
παράνομες καὶ ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες του.
Ποιὰ θὰ εἶναι ἡ ὠφέλειά μας, ἂν ζήσουμε τὴ ζωὴ αὐτὴ
μακριὰ ἀπὸ τὸ Θεό, χωρὶς τὴν ἐλπίδα τῆς αἰώνιας εὐτυχίας;
Λοιπόν, ὑπομονὴ στοὺς πειρασμοὺς καὶ προσευχὴ στὸ Χριστὸ
νὰ μᾶς ἐνισχύει στὸν ἀγώνα μας, μέχρις ὅτου φτάσουμε στὴ νίκη.
Πηγή: Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος: Ἡ ἄσκηση στὴ ζωή μας, ἔκδ. Ἱερᾶς
Μονῆς Παρακλήτου, Ἁγιορείτικο
Βῆμα