Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Αν δεις κάποιον να γίνεται πλούσιος χωρίς να το αξίζει,
μην τον καλοτυχίσεις, μην τον ζηλέψεις, μην τα βάλεις με τη θεία πρόνοια, μη
νομίσεις ότι γίνεται τίποτα στον κόσμο τούτο τυχαία και άσκοπα.
Θυμήσου την παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου. O
πλούσιος είχε φτάσει στην κορύφωση του πλούτου και των απολαύσεων, ενώ συνάμα
ήταν σκληρός και απάνθρωπος, πιο άγριος κι από τα σκυλιά. Τα σκυλιά
σπλαχνίζονταν το Λάζαρο κι έγλειφαν τις πληγές, που σκέπαζαν το σώμα του, ενώ ο
πλούσιος ούτε τα ψίχουλα του τραπεζιού του δεν έδινε στον φτωχό.
Ο πλούσιος είχε περισσότερα απ’ όσα του χρειάζονταν. Ο
Λάζαρος δεν είχε ούτε τα απόλυτα αναγκαία, ούτε την απαραίτητη καθημερινή του
τροφή. Και μολονότι πάλευε συνέχεια με την πείνα και την αρρώστια, δεν
αγανάκτησε, δεν βλαστήμησε το Θεό, δεν παραπονέθηκε ενάντια στη θεία πρόνοια.
Δεν είναι, λοιπόν, αδικαιολόγητο, ενώ είσαι απαλλαγμένος
από τέτοιες συμφορές, να βλαστημάς το Θεό, όταν άλλοι άνθρωποι, που
δοκιμάζονται σκληρά από διάφορα βάσανα, δοξάζουν τον Κύριο ακατάπαυστα; Στο
κάτω-κάτω, όποιος υποφέρει, κι αν ξεστομίσει καμιά βαρειά κουβέντα πάνω στον
πόνο του, είναι άξιος κάποιας συγγνώμης. Όποιος, όμως, χωρίς να υποφέρει,
βλαστημάει το Θεό και χάνει την ψυχή του, ποιάς συγγνώμης είναι άξιος;
Για ποιό λόγο, άνθρωπέ μου, ο πλούτος σου φαίνεται
σπουδαίο πράγμα; Αναμφίβολα γιατί σου αρέσουν οι σπάταλες απολαύσεις, γιατί
ευχαριστιέσαι όταν σε θαυμάζουν ή σε ζηλεύουν οι άλλοι, γιατί μπορείς με τα
χρήματά σου να κάνεις κακό στους εχθρούς σου και, τέλος, γιατί όλοι σε φοβούνται
για τη δύναμη που σου δίνει ο πλούτος.
Ναι, γι’ αυτές τις τέσσερις αιτίες κυνηγάς τα λεφτά, για
την ηδονή, την κολακεία, την εκδίκηση και το φόβο. Αλλη αιτία δεν υπάρχει.
Γιατί, συνήθως, ο πλούτος ούτε πιο σοφό κάνει τον άνθρωπο ούτε πιο συνετό ούτε
πιο καλό ούτε πιο φιλάνθρωπο.
Καμιάν αρετή δεν μπορεί να φυτέψει μέσα στην ψυχή μας ο
πλούτος. Απεναντίας μάλιστα, αν βρει μερικές αρετές, τις ξεριζώνει, για να
φυτέψει μέσα μας τις αντίστοιχες κακίες.