Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1868 και ήταν ο πρωτότοκος γιος του βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου του Α΄ και της Βασίλισσας Όλγας. Για την εκ πατρός καταγωγή του υπάρχει μια εκδοχή, στην οποία υποστηρίζεται ότι είναι απευθείας απόγονος του τελευταίου αυτοκράτορα της Ρωμανίας, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε ως Ανθυπολοχαγός Πεζικού και το 1886 πήγε στο Βερολίνο και μετεκπαιδεύτηκε για δύο χρόνια στη στρατιωτική σχολή της Πρωσικής Ακαδημίας Πολέμου.
Στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, ανέλαβε πολύ νέος την αρχιστρατηγία, παρά τη θέλησή του, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί ως υπεύθυνος της ήττας του ελληνικού στρατού.
Μετά τον πόλεμο, η κυβέρνηση του Θεοτόκη τού ανέθεσε την αναδιοργάνωση του στρατού.