Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος
Ο φόβος του Θεού είναι η ρίζα κάθε καλού έργου. Ούτε ένα λεπτό να μην απομακρύνεται από την καρδιά σας. Σαν το κερί ν’ ανάβει και να φωτίζει όλους τους λογισμούς, όλες τις εσωτερικές κινήσεις της καρδιάς σας.
Αυτός θα σας διδάξει να βαδίζετε σωστά, να εργάζεσθε το κάθε τι σαν έργο Θεού. Αυτός θα σας διδάξει να στέκεστε, όπως εκείνοι που βρίσκονται μπροστά στο βασιλέα. Αυτός θα σας διδάξει να προχωρείτε, όπως προχωρούν εκείνοι που κρατούν ένα ποτήρι γεμάτο νερό, από το οποίο δεν πρέπει να στάξει ούτε μια σταγόνα.
Όταν η εσωτερική ζωή πάρει αυτά τα χαρακτηριστικά, τότε θα συνειδητοποιείται κάθε απρεπής κίνηση του νου και της καρδιάς. Αμέσως τότε θ’ ανακρίνεται ενώπιον του Θεού και θ’ απομακρύνεται με τη μετάνοια και τον αποφασιστικό αγώνα για την κάθαρση.
“Ποθείτε τη σωτηρία σας, αλλά ξεσπάσματα του πάθους της κατακρίσεως ταράσσουν την εσωτερική σας ειρήνη. Το πρώτο είναι παρήγορο, το δεύτερο όμως φοβερό! Ο Κύριος πολύ αντιπαθεί την κατάκριση. Η κατάκριση γεννιέται από την αυταρέσκεια. Γι’ αυτό σε κάθε πτώση σας να εξετάζετε τις αιτίες που σας οδήγησαν σ’ αυτή. Έτσι θ’ αποφεύγετε να παίρνετε το ίδιο μονοπάτι. Όταν μάλιστα συγκρατηθείτε μερικές φορές και δεν κατακρίνετε, ο αγώνας σας μετά θα γίνει ευκολότερος. Συνήθως κατακρίνετε όταν παύετε να ελέγχετε τον εαυτό σας.
Μου γράφετε ότι δεν έχετε διαθέσιμο χρόνο. Δόξα τω Θεώ, αν συμβαίνει αυτό. Είναι σωτήριο να μη μένουμε ποτέ αργοί. Αλλά πραγματικά δεν έχετε διαθέσιμο χρόνο; Αξιοποιείτε σωστά τις ώρες σας; Για τα γεύματα, τις δεξιώσεις, τους στολισμούς του σώματος, τις αργολογίες και τις φλυαρίες δεν έχετε χρόνο; Σκεφτείτε καλύτερα μια άλλη δικαιολογία για την αμέλεια σας στη μελέτη των πνευματικών βιβλίων, και μην ισχυρίζεστε ότι δεν έχετε χρόνο. Εάν εκμεταλλεύεσθε σωστά τις ώρες σας, θα βρίσκετε χρόνο να θερμαίνετε το θείο ζήλο για την πνευματική καλλιέργεια. Δεν υπάρχει λόγος να διαβάζουμε πολλά, αρκεί να ζούμε αυτά που διαβάζουμε.
Μου υπενθυμίζετε πολλές φορές την απουσία του φόβου του Θεού! Αυτό αποτελεί τη ρίζα κάθε κακού. Ενδιαφερθείτε ν’ αποκτήσετε σύντομα αυτή τη βασική αρετή. Τότε η εσωτερική σας κατάσταση θα είναι καλή. Με το φόβο του Θεού σταθεροποιείται η απόφαση να μην επιτρέψουμε καμιά πτώση στον εαυτό μας. Ο φόβος του Θεού είναι ένα μαχαίρι που μας βοηθά να κόβουμε τις αδυναμίες μας και να προσφέρουμε τον εαυτό μας καθαρή και ευπρόσδεκτη θυσία ενώπιον Του”.
“Σας αξίωσαν να υπηρετείτε στο Ιερό! Σπουδαία και υψηλή διακονία! Χρειάζεται όμως ευλάβεια και σύνεση. Γνωρίζετε ασφαλώς ότι όλα μπορεί κανείς να τα χρησιμοποιήσει για την καταστροφή του. Ο Ιούδας και αυτό το αποστολικό αξίωμα το χρησιμοποίησε για την καταστροφή. Να το θυμάστε αυτό. Το διακόνημα που σας ανέθεσαν είναι πολύ ιερό, είναι όμως και επίφοβο.
Ζητήστε σοφία από τον εύσπλαχνο Θεό. Να φοβάστε την εξοικείωση με τα άγια αντικείμενα και να μην τα χρησιμοποιείτε σαν τα συνηθισμένα πράγματα του κελιού σας. Να προσεύχεσθε στο Θεό να μην επιτρέψει ν’ απομακρυνθεί ο φόβος του από την ψυχή σας σ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας σας.
Να συναισθάνεστε ό,τι κάνετε μέσα στο ναό. Να συγκεντρώνετε την προσοχή σας και να θερμαίνετε με θείο ζήλο την καρδιά σας. Κάθε φορά που αρχίζετε τη διακονία να σκέπτεστε ό,τι και την πρώτη φορά. Να υπηρετείτε με το ίδιο δέος και την ίδια ευλάβεια.
Πολλές αφορμές θα σας δοθούν για τη διάσπαση των λογισμών, αλλά αυτό δεν θα σας δικαιολογήσει καμιά απροσεξία. Αγωνιστείτε και θα κατορθώσετε να διατηρείτε απερίσπαστο το νου.
Οποιοδήποτε έργο κι αν κάνετε, να σκέπτεστε ότι το κάνετε ενώπιον του ιδίου του Κυρίου, ο οποίος πραγματικά δέχεται την υπηρεσία σας. Να προσεύχεσθε και ο Θεός θα ευλογήσει τη διακονία σας”.
Πηγή: (Από το βιβλίο «Απάνθισμα Επιστολών» Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Εκδόσιες Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής), Η άλλη όψη