Κυριακή 2 Αυγούστου 2015

Τό κομποσχοίνι καί οἱ συμβολισμοί του


Τό κομποσχοίνι πού ἔχουν ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι μοναχοί καί τό χρησιμοποιοῦν καί πολλοί ὀρθόδοξοι λαϊκοί, εἶναι συνήθως μάλλινο καί πλεγμένο σέ διάφορα μεγέθη.

Ἀπό πολύ μικρό, πού φοριέται στό δάχτυλο, ἕως πολύ μεγάλο: 33άρι (μέ 33 κόμπους), 50άρι (μέ 50 κόμπους), 100άρι, 300άρι κ.λπ.
Σύμφωνα μέ τήν παράδοση, ὁ ὅσιος Παχώμιος τό 320 μ.Χ., ἵδρυσε μέ τήν βοήθεια τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου τό πρῶτο μοναστήρι στήν Θηβαΐδα τῆς Αἰγύπτου. Ἄρχισε νά ἀναζητεῖ τρόπο πού θά βοηθοῦσε τούς μοναχούς στήν αὐτοσυγκέντρωση τῆς προσευχῆς καί στήν ἀρίθμηση τῶν εὐχῶν.
Κατά τήν παράδοση πάντα, ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἐπισκέφθηκε στόν ὕπνο του τόν ὅσιο Παχώμιο καί τοῦ ἔδειξε πῶς θά φτιάξει τό ἐργαλεῖο πού θά ἐξυπηρετοῦσε τίς ἀνάγκες τῆς προσευχῆς. Τό ἐργαλεῖο αὐτό ἦταν τό κομποσκοίνι.
Στήν προσευχή μέ κομποσκοίνι, πού βοηθᾶ πολύ στή συγκέντρωση τοῦ νοῦ, ἀκολουθεῖται συγκεκριμένη τεχνική μέθοδος.
Σέ κάθε κόμπο πού περνᾶ ἀνάμεσα στά δάχτυλά του ὁ προσευχόμενος, λέει ἀλληλοδιαδόχως τίς εὐχές: Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με, Ὑπεραγία Θεοτόκε Σῶσον ἠμᾶς, Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ πρεσβεύσατε ὑπέρ ὑμῶν.
Εἶναι δυνατόν νά λέγεται καί μόνη ἡ... εὐχή Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με...

Τό κομποσκοίνι ἔχει σχεδιαστεῖ γιά προσευχή, καί ὄχι γιά νά παίζει ρόλο βραχιολιοῦ στόν καρπό τοῦ χεριοῦ.
Στό κομποσκοίνι, κάθε τμῆμα του ἔχει κάποια συμβολική σημασία.
- Εἶναι πλεγμένο κυρίως ἀπό μαλλί γιά νά θυμίζει στά μέλη τῆς Ἐκκλησίας ὅτι εἶναι τά λογικά πρόβατα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (Ἰωάν. 10:11).
- Ἔχει χρῶμα μαῦρο πού συμβολίζει τό πένθος τῶν ἁμαρτιῶν ἀφοῦ "οὐδείς ἀναμάρτητος" (πρβλ. Γ' Βασ. 8:46, Ἰώβ 4:17, Ρωμ. 3:9-12 κ.α.).
- Πάνω του τό κομποσκοίνι ἔχει τόν σταυρό γιά νά φέρνει στή μνήμη "ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἠμῶν Χριστός ὑπέρ ἠμῶν ἀπέθανε" (Ρωμ. 5.)
- Συνήθως τό κομποσκοίνι καταλήγει σέ μία φούντα πού ὁ σκοπός της εἶναι τό σκούπισμα τῶν δακρύων ("τοῖς δάκρυσιν ἔβρεξέ μου τούς πόδας" Λουκ. 7:44).
- Οἱ 33 κόμποι συμβολίζουν τά χρόνια τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, οἱ 99 κόμποι εἶναι τό 33 πολλαπλασιασμένο μέ τόν ἀριθμό τῶν τριῶν Προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδας, καί
- ὁ κάθε κόμπος ἀποτελεῖται ἀπό 9 πλεγμένους σταυρούς, πού συμβολίζουν τά ἐννέα τάγματα τῶν ἀγγέλων.
Παρόλα αὐτά, ἐνῶ ὁ ἀριθμός σταυρῶν πού ἀποτελοῦν τόν κάθε κόμπο παραμένει πάντα σταθερός, ὁ ἀριθμός τῶν κόμπων πού ἀποτελοῦν τό κομποσκοίνι ἐξαρτᾶται ἀπό τόν ἀριθμό τῶν προσευχῶν γιά τόν ὁποῖο θά χρησιμοποιηθεῖ.
Πρέπει νά σημειωθεῖ ὅτι ὑπάρχουν κομποσκοίνια φτιαγμένα καί ἀπό ἄλλα ὑλικά ἐκτός τοῦ μαλλιοῦ, π.χ. ἀκρυλικά, ὅπως καί διαφόρων χρωμάτων.